Diz qapağı kimi tanınan patella, dizin ön hissəsində yerləşən kiçik düz sümükdür. Bu sümük yuxarı əzələlərin gücünün diz nahiyəsinin aşağı hissəsinə ötürmək və hərəkət edərək onu əyməkdən məsuldur. Bud sümüyü ilə bud sümüyü arasında yerləşən vətərlərlə bağlanır və alt səthdə oynaq qığırdaqları da mövcuddur. Diz qapağının mövqedən xaricə doğru yerdəyişməsi və ya bu nahiyədə sıxılma diz qapağı ağrısının ən çox görülən səbəblərindən biridir. Ayağa hərəkətlilik qatan diz qapağı və altındakı toxumalarda ağrılar həyat keyfiyyətini aşağı salsa da, bəzi hallarda fəaliyyət göstərə bilməyəcək ölçülərə çata bilir.
Suallaranızı bir başa Fəzail Həkim-ə yaza bilərsiz.
Diz qapağı ağrısına səbəb nədir və nəyin əlamətidir?
Oteoartrit, travma və zədələr, diz qapağının mövqe sürüşməsi, diz qapağında şişlər, infeksiya, yağ toxumasının və ya vətərlərin iltihabı, plika diz qapağında adlanan toxumaların aşınması kimi bir çox vəziyyət diz qapağı ağrısına səbəb olur. Ağrının şiddəti və forması xəstəliyin növünə görə dəyişsə də, diz qapağı və diz oynağı ətrafında hiss olunur. diz qapağı ağrısının müalicəsi də xəstəliyin dəqiq diaqnozundan sonra mütəxəssis həkim tərəfindən təyin edilir və bəzi hallarda cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər.
Diz ağrısının ən çox görülən səbəbi osteoartritdir və yaşlı insanlarda olduqca yayğındır. Bundan əlavə, diz ağrıları revmatik xəstəliklər, infeksiyalar, qığırdaq problemləri, diz bağları və menisküs problemləri kimi bir çox fərqli səbəblə meydana gələ bilər.
Diz qapağı ağrılarının səbəbləri nələrdir?
Suallaranızı bir başa Fəzail Həkim-ə yaza bilərsiz.
Gün ərzində davamlı olaraq yerimək, qalxmaq və qaçmaq kimi fəaliyyətlərlə yanaşı, bədənin bütün ağırlığını daşıyan diz oynağı çox böyük təzyiqlərə məruz qalır. Diz qapaqları ağrıları daha çox yorğunluq, həddindən artıq yüklənmə, gərginlik, qocalıq, travmalar, mövqe dəyişmələri və digər xəstəliklər nəticəsində yaranır. Tək bir səbəb olmadan diz ağrısının qəti diaqnozu xəstənin anamnezi, fiziki müayinə və lazım olduqda rentgenoloji görüntüləmə nəticəsində qoyulur. Ağrının xüsusi hərəkətlərdə, istirahətdə və ya davamlı olması diaqnoz baxımından da vacibdir. Buna görə də, həkimlə görüşərkən problemi dəqiq və aydın şəkildə söyləmək son dərəcə vacibdir.
Diz qapağının sürüşməsi nədir?
Diz qapağının ağrıları adətən diz qapağının mövqeyinin dəyişməsi nəticəsində yaranan sıxılma səbəbiylə yaranır və diz qapaqlarının sürüşməsi tez-tez oturaraq işləyən insanlarda müşahidə olunur. Qadınlara nisbətən kişilərdə daha çox rast gəlinən bu vəziyyət daha çox ayaq üstə oturan insanlarda müşahidə edilir və bu oturma tərzində diz qapağı çölə doğru sürüşür. Davamlı olaraq edildiyində diz qapağındakı qığırdaq köhnələri və ağrıya səbəb olur. Bundan əlavə, tez-tez ayaqları çarpaz oturan və bu vəziyyətdə uzun müddət hərəkətsiz qalan insanlar da diz qapağının yerdəyişməsi ilə qarşılaşa bilər.
Suallaranızı bir başa Fəzail Həkim-ə yaza bilərsiz.
Xəstələr tez-tez pilləkənlərə qalxarkən, çömbələrkən, qaçarkən və uzun müddət oturarkən ağrı hiss edirlər və hətta bəzi hallarda diz qapaqlarında da göyərmə və şişkinlik yarana bilir. Bundan əlavə, hərəkət zamanı dizdə cırıltı və kilidlənmə, öz ağırlığını daşıya bilməmə və boşalma hissi də görünə bilər. Ortoped-mütəxəssis tərəfindən tövsiyə olunan müalicə üsulları ilə xəstə tam sağala bilər və xəstəliyin dərəcəsindən asılı olaraq məşq, dizlik, fiziki müalicə və ya cərrahi əməliyyat da tövsiyə oluna bilər. Xəstə erkən zamanda müraciət edərsə, ağrı kəsici və qığırdaq gücləndirici dərmanlar və məşq proqramı tövsiyə edilir. İrəliləyən hallarda isə diz qapağı artrokospik əməliyyatlla yerinə qoyulur və aşınmış toxumalar təmizlənir. Əməliyyatın vəziyyətindən asılı olaraq xəstə 3-4 həftədən sonra gündəlik həyatına qayıda bilər və lazım olduqda belə, diz protezi də tətbiq oluna bilər.
