{"id":342,"date":"2021-11-19T12:55:09","date_gmt":"2021-11-19T12:55:09","guid":{"rendered":"https:\/\/haymorit.com\/?p=342"},"modified":"2021-11-30T07:34:56","modified_gmt":"2021-11-30T07:34:56","slug":"sac-tokulm%c9%99sinin-s%c9%99b%c9%99bl%c9%99ri","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/haymorit.com\/sac-tokulm%c9%99sinin-s%c9%99b%c9%99bl%c9%99ri\/","title":{"rendered":"Sa\u00e7 T\u00f6k\u00fclm\u0259sin\u0259 S\u0259b\u0259b N\u0259dir? Sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sin\u0259 N\u0259 Yax\u015f\u0131 T\u0259sir Edir?"},"content":{"rendered":"\n

Sa\u011flam ba\u015f d\u0259risind\u0259 orta hesabla 100 min t\u00fck olur v\u0259 b\u00f6y\u00fckl\u0259r \u00fc\u00e7\u00fcn yuyulma v\u0259 daraqdan as\u0131l\u0131 olaraq, 100-150 t\u00fck t\u00f6k\u00fclm\u0259si normal say\u0131l\u0131r. Sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si; Hormonal v\u0259 qida faktorlar\u0131, kimy\u0259vi madd\u0259l\u0259r\u0259 m\u0259ruz qalma, genetik meyl, sistem x\u0259st\u0259likl\u0259ri, sa\u00e7 b\u00f6y\u00fcm\u0259si poz\u011funluqlar\u0131, d\u0259rmanlar, psixoloji stress v\u0259 ba\u015f d\u0259risi x\u0259st\u0259likl\u0259rind\u0259n ba\u015f ver\u0259 bilir. Sa\u011flam bir insanda sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si 2 aya q\u0259d\u0259r davam ed\u0259 bil\u0259r. \u0130ld\u0259 3 d\u0259f\u0259 t\u0259krarlanan sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259 d\u00f6vr\u00fc 2 ay\u0131 ke\u00e7\u0259rs\u0259\u00e7 b\u0259zi ciddi x\u0259st\u0259likl\u0259rin x\u0259b\u0259r\u00e7isi ola bil\u0259r v\u0259 m\u00fct\u0259x\u0259ssis yard\u0131m\u0131 t\u0259l\u0259b ed\u0259 bil\u0259r. <\/p>\n\n\n\n

H\u0259r bir sa\u00e7\u0131n \u00f6mr\u00fc t\u0259xmin\u0259n \u00fc\u00e7\u0259 b\u00f6l\u00fcn\u00fcr. B\u00f6y\u00fcm\u0259 fazas\u0131 \u0259n uzun m\u0259rh\u0259l\u0259dir, bu m\u0259rh\u0259l\u0259d\u0259 sa\u00e7lar ayda orta hesabla 1 sm uzan\u0131r. Bu m\u0259rh\u0259l\u0259ni tamamlad\u0131qdan sonra, sa\u00e7 daha sonra bir ne\u00e7\u0259 h\u0259ft\u0259 davam ed\u0259n istirah\u0259t m\u0259rh\u0259l\u0259sin\u0259 ke\u00e7r. Orta hesabla 2-3 h\u0259ft\u0259 davam ed\u0259n bu m\u0259rh\u0259l\u0259d\u0259n sonra, sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259 m\u0259rh\u0259l\u0259sin\u0259 gir\u0259c\u0259k. T\u00f6k\u00fclm\u0259 fazas\u0131na daxil olan sa\u00e7lar 2-4 ay \u0259rzind\u0259 sa\u00e7 k\u00f6k\u00fc il\u0259 \u0259laq\u0259ni itirir v\u0259 t\u00f6k\u00fcl\u00fcr. Bu m\u00fcdd\u0259tin sonunda sa\u00e7lara he\u00e7 bir \u015fey edilm\u0259s\u0259 bel\u0259, sa\u00e7lar \u00f6z-\u00f6z\u00fcn\u0259 t\u00f6k\u00fcl\u0259c\u0259k. T\u00f6k\u00fcl\u0259n sa\u00e7lar\u0131 \u0259v\u0259z etm\u0259k \u00fc\u00e7\u00fcn sa\u00e7 k\u00f6k\u00fcnd\u0259n sonra eni sa\u00e7lar \u0259m\u0259l\u0259 g\u0259lir. Bu d\u00f6vr \u00f6m\u00fcr boyu davam edir v\u0259 bu m\u0259rh\u0259l\u0259l\u0259ri bilm\u0259k sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sind\u0259 m\u00fcalic\u0259nin niy\u0259 uzun s\u00fcrd\u00fcy\u00fcn\u00fc anlamaq bax\u0131m\u0131ndan vacibdir. <\/p>\n\n\n\n

\"\"<\/figure>\n\n\n\n

Sa\u00e7 T\u00f6k\u00fclm\u0259si Niy\u0259 Yaran\u0131r?<\/h2>\n\n\n\n

M\u00f6vcud olan h\u0259r sa\u00e7 telinin bir h\u0259yat d\u00f6vr\u00fc olmaqla, 4-6 il ya\u015fay\u0131r sonra istirah\u0259t edir v\u0259 t\u00f6k\u00fcl\u00fcr. Sa\u00e7lar\u0131n bu \u015f\u0259kild\u0259 t\u00f6k\u00fclm\u0259si son d\u0259r\u0259c\u0259 t\u0259bii prosesdir v\u0259 g\u00fcnd\u0259 50-100 tel sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si normal hesab olunur. Lakin bu saydan \u00e7ox t\u00f6k\u00fcl\u0259rs\u0259 v\u0259 du\u015f q\u0259bul ed\u0259rk\u0259n t\u00f6k\u00fcl\u0259n sa\u00e7lar\u0131n miqdar\u0131 art\u0131bsa, bu v\u0259ziyy\u0259t ciddiy\u0259 al\u0131nmal\u0131d\u0131r. Sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin m\u00fcxt\u0259lif s\u0259b\u0259bl\u0259ri ola bil\u0259r. \u018fh\u0259miyy\u0259tli olan bu s\u0259b\u0259bi m\u00fc\u0259yy\u0259nl\u0259\u015fdirm\u0259k v\u0259 uy\u011fun m\u00fcalic\u0259ni t\u0259tbiq etm\u0259k laz\u0131md\u0131r. <\/p>\n\n\n\n

1.Genetik Faktorlar<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Ki\u015fil\u0259rd\u0259 v\u0259 qad\u0131nlarda sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin s\u0259b\u0259bl\u0259ri f\u0259rqlidir. Ki\u015fil\u0259rd\u0259 g\u00f6r\u00fcl\u0259n sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si \u00fcmumiyy\u0259tl\u0259 ki\u015fi tipli hormonlarla \u0259laq\u0259lidir v\u0259 h\u0259ssas sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sidir, genetik v\u0259 \u0259halinin 50%-d\u0259n \u00e7oxunda m\u00fc\u015fahid\u0259 olunur. Bu tip sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si xroniki olur. Ya\u015f ir\u0259lil\u0259dikc\u0259 ke\u00e7\u0259llik yaran\u0131r v\u0259 n\u0259tic\u0259d\u0259 sa\u00e7 \u0259kilm\u0259si t\u0259l\u0259b oluna bil\u0259r. Erk\u0259n ya\u015fda ba\u015flayan \u0259lav\u0259 m\u00fcalic\u0259l\u0259r, mezoterapiya v\u0259 PRP m\u00fcalic\u0259si t\u00f6k\u00fclm\u0259 s\u00fcr\u0259tini l\u0259ngidir. <\/p>\n\n\n\n

Bu c\u00fcr t\u00f6k\u00fclm\u0259 qad\u0131nlarda da m\u00fc\u015fahid\u0259 olunur. X\u00fcsusil\u0259, ail\u0259 \u00fczvl\u0259rind\u0259n birind\u0259 ke\u00e7\u0259llik problemi olan insanlarda sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259 riski var. Bu g\u00fcn 16-18 ya\u015f ba\u015flan\u011f\u0131c\u0131 il\u0259 ki\u015fi tipi sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si g\u0259nc q\u0131zlarda daha \u00e7ox rast g\u0259linir. Bu v\u0259ziyy\u0259tin \u0259vv\u0259lki ill\u0259r\u0259 nisb\u0259t\u0259n daha \u00e7ox olmas\u0131n\u0131n s\u0259b\u0259bl\u0259ri h\u0259ddind\u0259n art\u0131q stress, balanss\u0131z qidalanma, uzun m\u00fcdd\u0259t acl\u0131q v\u0259 hormonal probleml\u0259rdir. Ki\u015fil\u0259rd\u0259 oldu\u011fu kimi, m\u00fcalic\u0259y\u0259 \u0259lav\u0259 olaraq hormonal m\u00fcalic\u0259l\u0259r \u0259lav\u0259 edil\u0259r\u0259k m\u00fcv\u0259ff\u0259qiyy\u0259t nisb\u0259tl\u0259ri art\u0131r\u0131la bil\u0259r. <\/p>\n\n\n\n

2.D\u0259ri Probleml\u0259ri<\/strong><\/p>\n\n\n\n

D\u0259ri v\u0259 daxili x\u0259st\u0259likl\u0259r d\u0259 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sin\u0259 s\u0259b\u0259b olur. D\u0259ri il\u0259 \u0259laq\u0259li \u0259n \u00e7ox t\u00f6k\u00fclm\u0259l\u0259r d\u0259ri x\u0259st\u0259likl\u0259ri ba\u015f d\u0259risin\u0259 t\u0259sir etdikd\u0259 ba\u015f verir. Psoriasis, ekzema, s\u0131zanaq, h\u0259ddind\u0259n art\u0131q ya\u011fl\u0131 d\u0259ri, g\u00f6b\u0259l\u0259k x\u0259st\u0259likl\u0259ri kimi x\u0259st\u0259likl\u0259rd\u0259 sa\u00e7 t\u0259sirl\u0259nir v\u0259 t\u00f6k\u00fclm\u0259 qa\u00e7\u0131n\u0131lmaz ola bilir. Bu t\u00f6k\u00fclm\u0259l\u0259rin m\u00fcalic\u0259si \u0259sas d\u0259ri x\u0259st\u0259liyinin m\u00fcalic\u0259si il\u0259 m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr. <\/p>\n\n\n\n

3.Yanl\u0131\u015f Qidalanma<\/strong><\/p>\n\n\n\n

Qidalanma s\u0259b\u0259biyl\u0259 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si ba\u015fqa bir \u00fcmumi faktordur. Ax\u0131 sa\u00e7 canl\u0131 orqand\u0131r v\u0259 onun da qidalanmas\u0131 v\u0259 qanla t\u0259min edilm\u0259si laz\u0131md\u0131r. M\u00fcnt\u0259z\u0259m v\u0259 balansla\u015fd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f p\u0259hriz tutmamaq, uzun m\u00fcdd\u0259t ac qalmaq v\u0259 y\u00fcks\u0259k karbohidratl\u0131 qidalar q\u0259bul etm\u0259k son n\u0259tic\u0259d\u0259 sa\u00e7lara t\u0259sir edib t\u00f6k\u00fcl\u0259 bil\u0259r. Onun m\u00fcalic\u0259si son d\u0259r\u0259c\u0259 praktikdir v\u0259 balansla\u015fd\u0131r\u0131lm\u0131\u015f qidalanmaya ba\u015flamaq vacibdir. <\/p>\n\n\n\n

4.Vitamin v\u0259 Mineral \u00c7at\u0131\u015fmazl\u0131\u011f\u0131 <\/strong><\/p>\n\n\n\n

Qidalanma problemi olmasa da, vitamin v\u0259 minerallar\u0131n \u00e7at\u0131\u015fmazl\u0131\u011f\u0131 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin ba\u015fqa bir s\u0259b\u0259bi qanda sa\u00e7 \u00fc\u00e7\u00fcn laz\u0131m olan s\u0259b\u0259bdir. B12, vitamin D, fol tur\u015fusu, biotin, sink, d\u0259mir kimi vitamin v\u0259 minerallar azd\u0131rsa, sa\u00e7lar qidalana bilmir v\u0259 t\u00f6k\u00fcl\u00fcr. D\u0259mir \u00e7at\u0131\u015fmazl\u0131\u011f\u0131 olmad\u0131qda bel\u0259, d\u0259mir \u0259lav\u0259si sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sini azald\u0131r.<\/p>\n\n\n\n

\"\"<\/figure>\n\n\n\n

Sa\u00e7 T\u00f6k\u00fclm\u0259sinin M\u00fcalic\u0259si Nec\u0259 Olmal\u0131d\u0131r?<\/h2>\n\n\n\n

Sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin m\u00fcalic\u0259sind\u0259 ilk n\u00f6vb\u0259d\u0259 diaqnoz d\u00fczg\u00fcn qoyulmal\u0131d\u0131r. \u0130lk n\u00f6vb\u0259d\u0259 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin s\u0259b\u0259bl\u0259ri v\u0259 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin n\u00f6v\u00fcn\u00fc \u00f6yr\u0259nm\u0259k laz\u0131md\u0131r. Dermatoloq m\u00fcayin\u0259si il\u0259 sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259sin\u0259 s\u0259b\u0259b olan faktorlar m\u00fc\u0259yy\u0259n edilir v\u0259 uy\u011fun m\u00fcalic\u0259 t\u0259tbiq olunur. Sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si il\u0259 \u00fczl\u0259\u015f\u0259n insanlar sa\u00e7 d\u0259risin\u0259 z\u0259r\u0259r ver\u0259 bil\u0259c\u0259k sa\u00e7 bax\u0131m m\u0259hsullar\u0131ndan uzaq durmal\u0131d\u0131rlar. Proteinl\u0259 z\u0259ngin d\u00fczg\u00fcn qidalanma son d\u0259r\u0259c\u0259 vacibdir. \u018fg\u0259r t\u00f6k\u00fclm\u0259 vitamin \u00e7at\u0131\u015fmazl\u0131\u011f\u0131 s\u0259b\u0259bind\u0259n ba\u015f veribs\u0259, \u00e7ati\u015fmayan vitamin q\u0259buluna ba\u015flan\u0131lmal\u0131d\u0131r. Ba\u015fqa bir x\u0259st\u0259lik s\u0259b\u0259bi il\u0259 sa\u015f t\u00f6k\u00fclm\u0259si hal\u0131nda ilk n\u00f6vb\u0259d\u0259 x\u0259st\u0259liyin m\u00fcalic\u0259si \u00fc\u00e7\u00fcn bir yol q\u0259t edilm\u0259lidir. <\/p>\n\n\n\n

Lakin sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si he\u00e7 d\u0259 h\u0259mi\u015f\u0259 ciddi x\u0259st\u0259likl\u0259rl\u0259 \u0259laq\u0259dar olmaya bilir. Bu tip sa\u00e7 t\u00f6k\u00fclm\u0259si is\u0259 \u0259n \u00e7ox qad\u0131nlarda m\u00fc\u015fahid\u0259 olunur v\u0259 ad\u0259t\u0259n f\u0259sil d\u0259yi\u015fk\u0259nliyi zaman\u0131 ba\u015f ver\u0259 bilir. Bu zaman siz ev \u015f\u0259raitind\u0259 t\u0259bii vasit\u0259l\u0259r il\u0259 maska haz\u0131rlayaraq, sa\u00e7lar\u0131n\u0131z\u0131n t\u00f6k\u00fclm\u0259sinin qar\u015f\u0131s\u0131n\u0131 ala bil\u0259rsiniz. Bunun \u00fc\u00e7\u00fcn siz\u0259 sad\u0259c\u0259 a\u015fa\u011f\u0131da t\u0259qdim olunan m\u0259hsullar laz\u0131m olacaqd\u0131r:<\/p>\n\n\n\n